در این مقاله قصد داریم به بررسی ایرکولر صنعتی بپردازیم و تفاوت آن را با مبدل هواخنک روشن کنیم! اگرچه هر دو سیستم برای خنک‌سازی و کنترل دما به کار می‌روند، اما از نظر ساختار، عملکرد و کاربرد تفاوت‌های قابل‌توجهی دارند. اگر به دنبال درک بهتر این تجهیزات و انتخاب مناسب‌ترین گزینه برای نیازهای صنعتی خود هستید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

ایر کولر صنعتی چیست؟

ایر کولر صنعتی یا کولر هوایی (Industrial Air Cooler) یک دستگاه خنک‌کننده هوا یا کولر صنعتی با ظرفیت بالا است که برای استفاده در فضاهای بزرگ مانند کارخانه‌ها، کارگاه‌ها، انبارها، سالن‌های تولید و سایر محیط‌های صنعتی طراحی شده است. این دستگاه با استفاده از فرآیند تبخیر آب، هوای گرم محیط را جذب کرده و پس از عبور از فیلترهای خیس، هوای خنک و مرطوب را به داخل فضا می‌دمند. همچنین لازم به ذکر است معادل فارسی ایرکولر، کولر هوایی می باشد.

اجزای اصلی ایرکولر صنعتی یا کولر هوایی

اجزای اصلی ایرکولر صنعتی شامل بخش‌هایی است که به صورت هماهنگ عمل می‌کنند تا هوا را خنک کرده و به محیط منتقل کنند. در ادامه، مهم‌ترین اجزای کولر صنعتی را معرفی می‌کنیم:

1. 1. پمپ آب: برای گردش آب در پوشال‌ها یا پدهای سلولزی.
2. 2. پدهای تبخیری (پوشال یا سلولزی): محل تبخیر آب و خنک شدن هوا.
3. 3. فن یا پروانه: برای مکش هوای گرم و دمیدن هوای خنک‌شده.
4. 4. موتور: برای به حرکت درآوردن فن.
5. 5. مخزن آب: برای ذخیره‌سازی آب مورد نیاز فرآیند تبخیر.
6. 6. شناور (فلوتر): برای تنظیم سطح آب در مخزن و جلوگیری از سرریز یا خشک‌شدن مخزن.
7. 7. تابلو برق و کنترلر: شامل کلیدها، تایمر، محافظ جان، فیوز و گاهی کنترل دیجیتال یا ریموت. برای کنترل عملکرد کولر (روشن/خاموش، دور فن، پمپ) استفاده می‌شود.

کاربرد ایرکولر در صنایع مختلف

این دستگاه های صنعتی به‌دلیل ظرفیت بالا و عملکرد مؤثر در خنک‌سازی فضاهای بزرگ، در صنایع و محیط‌های متنوعی کاربرد دارند. این نوع کولرهای بزرگ مخصوصاً در مناطق گرم و خشک بسیار محبوب هستند و می‌توانند در موارد زیر استفاده شوند:

1. 1. کارخانه‌ها و خطوط تولید: خنک کردن سالن‌های تولید برای افزایش راحتی کارگران و بهبود بهره‌وری. کاهش دمای محیط در بخش‌هایی که ماشین‌آلات گرمازا دارند. جلوگیری از افزایش دمای محیط که می‌تواند کیفیت محصول را کاهش دهد.
2. 2. انبارها و سوله‌ها: حفظ دمای مناسب برای جلوگیری از فساد یا آسیب کالاهای حساس به گرما. تهویه و خنک‌سازی فضاهای بزرگ با حداقل مصرف انرژی.
3. 3. سالن‌های ورزشی و باشگاه‌ها: ایجاد هوای خنک و تازه برای ورزشکاران و بازدیدکنندگان. افزایش رطوبت نسبی هوا که در سالن‌های خشک بسیار مفید است.
4. 4. مراکز تجاری و فروشگاه‌های بزرگ: خنک کردن فضاهای بزرگ مانند هایپرمارکت‌ها و مراکز خرید. ایجاد محیطی مطبوع برای مشتریان و کارکنان با هزینه کمتر نسبت به کولرهای گازی.
5. 5. گلخانه‌ها: کنترل دما و رطوبت به منظور رشد بهتر گیاهان. کاهش استرس گرمایی گیاهان و افزایش بهره‌وری محصولات کشاورزی.
6. 6. مراکز دامداری و مرغداری: خنک کردن محیط نگهداری دام و طیور برای افزایش سلامت و تولید بهتر. کاهش استرس گرمایی و جلوگیری از کاهش وزن و تولید مثل در حیوانات.
7. 7. سالن‌های اجتماعات و مراکز فرهنگی: ایجاد محیطی مناسب و خنک در فضاهای بزرگ مانند سالن‌های همایش، مساجد و مکان‌های مذهبی.
8. 8. کارگاه‌ها و تعمیرگاه‌ها: خنک کردن محیط کاری برای افزایش راحتی و امنیت کارکنان. کاهش دمای ناشی از فعالیت دستگاه‌ها و ابزارهای صنعتی.
9. 9. فضاهای باز با سقف یا نیمه‌باز: رستوران‌های روباز، کافه‌ها و فضاهای پذیرایی در فصول گرم. ایجاد جریان هوای خنک و کاهش دمای محیط بدون نیاز به فضای بسته.

انواع ایرکولر خنک کنننده هوای محیط در صنایع

• • ایرکولر پرتابل: چرخ‌دار، قابل حمل، مخزن آب داخلی و گزینه مناسبی برای فضاهای موقت یا قابل‌تغییر می باشد.
• • ایرکولر سقفی: روی سقف یا سوله نصب و کانال‌کشی می شود برای توزیع هوای سرد.
• • ایرکولر دیواری / پنجره‌ای: روی دیوار یا پنجره نصب می‌شود و برای فضاهای کوچک‌تر یا موضعی مناسبند.

بر اساس ظرفیت هوادهی (CFM یا m³/h)

• •کوچک: مناسب اتاقک‌های نگهبانی، کارگاه‌های کوچک
• • متوسط: سالن‌های تولید، انبارها
• • بزرگ: سوله‌های صنعتی، مرغداری‌ها، گلخانه‌ها، کارخانجات

عوامل تاثیر گذار بر قیمت ایرکولر صنعتی 

قیمت کولر بزرگ مناسب صنایع به عوامل متعددی بستگی دارد که مهمترین آن‌ها ظرفیت و قدرت خنک‌کنندگی دستگاه، برند و شرکت سازنده (برندهای معتبر معمولاً قیمت بالاتری دارند)، کیفیت متریال و قطعات به کار رفته (مانند جنس کویل، فن، و بدنه)، نوع و تکنولوژی ساخت (مثلاً نوع فن، سیستم پد سلولزی یا پوشالی، و بهره‌وری انرژی)، و ویژگی‌های جانبی هستند. همچنین، ابعاد و اندازه کولر متناسب با فضای مورد نیاز، و شرایط محیطی محل نصب (مانند میزان رطوبت و دما) که بر انتخاب نوع و ظرفیت کولر تاثیرگذارند، از دیگر عوامل مهم در تعیین قیمت Air Cooler محسوب می‌شوند.

مزایای استفاده از ایرکولر صنعتی 

استفاده از Industrial Air Cooler مزایای قابل توجهی دارد که آن را به گزینه‌ای محبوب در صنایع مختلف تبدیل کرده است.

1. صرفه‌جویی در مصرف انرژی

به‌دلیل استفاده از روش تبخیری خنک‌سازی، مصرف انرژی بسیار کمتری نسبت به سیستم‌های تهویه مطبوع مانند کولر گازی دارند.

2. هزینه‌های نگهداری پایین

به دلیل ساختار ساده و عدم نیاز به کمپرسورهای پیچیده، ایر کولر هزینه‌های نگهداری و تعمیرات کمتری دارند.

3. دوستدار محیط زیست

این سیستم‌ها از مواد شیمیایی مضر و گازهای خنک‌کننده استفاده نمی‌کنند و بنابراین آلایندگی کمتری دارند.

4. هوای تازه و مطبوع

ایرکولرها هوای تازه را به فضای داخلی می‌دهند و به جای بازچرخانی هوای داخل، هوای بیرون را خنک می‌کنند که باعث افزایش کیفیت هوا می‌شود.

5. قابلیت نصب و استفاده در فضاهای بزرگ

کولرهای صنعتی به‌خوبی می‌توانند فضاهای بزرگ مانند سالن‌های تولید، انبارها، کارگاه‌ها و کارخانه‌ها را خنک کنند.

6. نصب آسان و سریع

نسبت به سیستم‌های تهویه مرکزی، نصب Air Cooler ساده‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود.

7. افزایش بهره‌وری کارکنان

هوای خنک و تازه باعث افزایش راحتی و تمرکز کارکنان شده و در نتیجه بهره‌وری آن‌ها را بالا می‌برد.

معایب ایرکولر صنعتی یا کولر هوایی

• • فضای زیادی میگیرد و ابعاد بزرگی دارد

• • به تغییرات جوی حساسیت نشان می دهn

• • صدای دستگاه نسبتا زیاد است

تفاوت مبدل هواخنک با ایرکولر صنعتی⁉️

هر دو دستگاه ایرکولر صنعتی و مبدل هوا خنک از هوا برای خنک‌سازی استفاده می‌کنند، اما کاربردشان متفاوت است!  ایر کولر که شبیه کولر آبی است، هوای محیط را برای افراد در فضاهایی بزرگ مانند سوله، انبار و کارخانه خنک می‌کند. در مقابل، مبدل حرارتی خنک کننده، سیالات صنعتی (مثل آب، روغن و گاز) را با استفاده از هوای محیط خنک می‌کند و در صنایع سنگین نظیر پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها کاربرد دارد. (در بسیاری از پالایشگاه‌ها مخصوصاً در مناطق کم‌آب، استفاده از برج خنک‌کن (Cooling Tower) که نیاز به آب زیاد دارد، ممکن نیست. بر خلاف آن مبدل صنعتی هوا خنک نیاز به آب ندارد و با هوای محیط کار می‌کند.)

| دلیل اشتباه‌گرفتن این دو دستگاه، ترجمه کلی "Air Cooler" است که گاهی به اشتباه برای هر دو دستگاه به کار می‌رود، در حالی که در ایران،کولر صنعتی بیشتر به کولرهای محیطی اشاره دارد. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره مبدل هوا خنک کلیک کنید.

مبدل هواخنک چیست؟

دستگاه هوا خنک نوعی مبدل حرارتی است که به وسیله آن می توان حرارت اضافی یک سیال را به هوا منتقل کرد تا دمای آن به میزان لازم کاهش یابد. 

زمانی که سیال با دمای بسیار بالا به عنوان مثال روغن داغ، وارد ایرکولر ( در ایران و زبان فارسی به ایر کولر، مبدل هواخنک نیز می گویند) می شود به کمک جریان هوا، گرمای خود را از دست می دهد و دمای آن تا نقطه مطلوب کاهش می یابد. نحوه عملکرد ایرکولر صنعتی یا مبدل هواخنک مشابه برج خنک کننده خشک می باشد. 

| در ادامه منظور از ایر کولر صنعتی، مبدل هواخنک است.

اجزای مبدل خنک کننده هوا 

• • بدنه دستگاه
• • فن و سیستم دمنده
• • پلنیوم Plenum، محفظه ای که هدایت، توزیع و کاهش نوسانات جریان هوا را بر عهده دارد
• • لوله های سیال Tube Bundle، که شامل لوله،فین، ساختار نگهدارنده و خطوط ورودی و خروجی می باشد.

در مبدل هواخنک با توجه به نوع و طراحی، می توان تجهیزات دیگری اضافه کرد. تجهیزات جانبی آن شامل: کویل بخار، کرکره، مکانیزم تنظیم تیغه فن، سیستم کنترل دور موتور، سکوهای اضافی جهت تعمیر و نگهداری، سوییچ ارتعاش و... می باشد.

در این مقاله از سایت آرکاتجهیزصدر به بررسی و طرزکار هر قسمت از اجزای ایرکولر اشاره می کنیم:

طرز کار فنکولر هوایی

ایجاد جریان هوا وظیفه فن می باشد، در واقع هوا، خنک کننده در کولر هوایی است. ابعاد فن های مورد استفاده در ایرکولر یا همان مبدل هواخنک بین بازه 1 تا 8 متری قرار میگیرد و بصورت نرمال داری 4 تا 10 تیغه هستند. فن باید تمام سطح تیوب باندل را پوشش دهد این کار برای حداکثر شدن کارایی ایرکولر می باشد، همچنین زاویه تیغه ها در عملکرد آن ایرکولر تاثیرگذار است، برخی از فن ها دارای تیغه های قبل تنظیم هستند.

طریقه کار مبدل خنک کنننده یا ایرکولر صنعتی به چه صورت می باشد؟

پلنیوم محفظه ای با دیواره های شیاردار است که وظیفه پخش کردن هوا بصورت یکنواخت بر روی تیوب باندل را دارد.
یکنواخت پخش شدن هوا به تمام سطوح تیوب باندل در پلنیوم باعث میشود از تمام سطح به طور بهینه استفاده شود. تیوب باندل Air Cooler به چه صورت کار می کند:
قسمتی که عمل تبادل حرارت بین سیال خنک شونده و هوا که خنک کننده می باشد توسط تیوب باندل انجام می شود. سایر اجزای تیوب باندل، شامل هدر می باشد که سیال توسط نازل، از طریق آن به لوله ها می رسد. لوله های موجود باید مقاومت بالای در برابر دما و قابلیت هدایت حرارتی بالا را داشته باشد. جنس فین از آلومینیوم می باشد به دلیل اینکه توان انتقال افزایش یابد از پره فین که از جنس آلومینیوم می باشد استفاده می کند.
تیوب باندل با زاویه ای به صورت افقی نسبت به زمین قرار می گیرد که در برخی مدل ها بصورت زاویه دار نصب می شود. 

انواع ایرکولر صنعتی (مبدل هواخنک)

برحسب جریان هوا به دو دسته تقسیم می شوند:

1. ایرکولر دمشی

ایرکولر دمشی (Force Draft Air Cooler): به کولر جریان اجباری، مدل دمشی گفته می شود. مبدل خنک کن دمشی یک نوع از کولر صنعتی در مقیاس بزرگ می باشد که در آن فن در پایین لوله ها قرار گرفته و باعث ایجاد جریان هوا بر روی لوله ها می شود. مزایای این مدل شامل:

• • مصرف انرژی کمتر

• • تعمیرات آسان تر

• • قابلیت استفاده در دماهای بالا

ایرادی که ایرکولر دمشی نسبت به ایرکولر مکشی دارد، احتمال برگشت هوای گرم است و هوا بصورت یکنواخت توزیع نمی شود.

 

2. ایرکولر مکشی

 کولر هوایی القایی یا ایرکولر مکشی و یا Induced Draft Air Cooler .فن در قسمت بالای لوله ها قرار می گیرد و هوا را به سمت بالا می کشد. توزیع هوایی در این ایرکولر بصورت یکنواخت تری انجام می شود. مزایای ایرکولر مکشی یا کولر هوایی القایی:

• • مقاومت بالا در برابرعوامل جوی 
• • توزیع بهتر هوا بر روی باندل تیوب
• • احتمال کم برگشت جریان هوای گرم
• • ایراد هواخنک مکشی، مصرف انرژی زیاد و محدودیت دمایی آن می باشد.

ایر کولر صنعتی و مبدل حرارتی خنک کننده هوا  تجهیزاتی هستند که برای خنک کاری سیال و هوای محیط در مناطق گرم و خشک به دلیل مشکل کمبود آب استفاده می شود. گروه صنعتی آرکا تجهیز صدر در زمینه ساخت ایرکولر صنعتی و مبدل هواخنک می تواند در خدمت شما باشد.