اکثر سیستم های تهویه مطبوع و فرایندهای صنعتی، گرما تولید میکنند که این گرما باید به طریقی از سیستم یا فرایند حذف و دفع
گردد. بدین منظور از آب به عنوان محیط انتقال حرارت استفاده میشود تا گرما را از کندانسورهای مبرد یا مبدل های حرارتی فرایند صنعتی گرفته و به خارج دفع کند. بدین منظور از برج خنک کننده برای دفع گرما استفاده میشود.
ﺑﺮج ﺧﻨﮏ ﮐﻨﻨﺪه (cooling tower) ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻘﺪاری ﮔﺮﻣﺎ را از ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ ای دﯾﮕﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽ دهد.(ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ دﯾﮕﺮ ﺣﺬف ﮔﺮﻣﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﻟﻮازم ﻓﺸﺎری "ﯾﺎ" به طور کلی برج خنک کننده وظیفه خنک کردن آب در گردش کندانسور را به عهده دارد).
کار اصلی برج خنک کننده گرفتن حرارت اضافی از دستگاه ها و انتقال آن به محیط اطراف است و دقت عمل در چگونگی انجام این فرایند بیانگر کیفیت دستگاه برج خنک کن خواهد بود. این دستگاه Cooling Tower گفته می شود و یکی از اساسی ترین اجزای تاسیسات مکانیکی یک واحد صنعتی است.
از برج خنککننده در سیستم خنککاری واحدهای پالایشگاهی، نیروگاههای حرارتی و تهویه مطبوع ساختمان استفاده میشود. دستهبندی برجهای خنککننده بر اساس نوع تماس هوا با آب صورت میگیرد؛ متداولترین گونههای برج خنککننده بر اساس مکانیزمهای جابهجایی طبیعی و جابهجایی اجباری تقسیمبندی میشوند.
از نظر ابعاد و اندازه، برجهای خنککننده در مدلهای کوچک پشتبامی برای ساختمانهای مسکونی تا سازههایی غولپیکر و هذلولی شکل مانند برجهای خنککن نیروگاهها که ارتفاعشان در حدود دویست متر و قطرشان در حدود یکصد متر میرسد، وجود دارند. در بیشتر موارد از برجهای خنککننده هذلولی شکل در نیروگاههای هستهای استفاده میشود؛ هرچند که در برخی از واحدهای شیمیایی بزرگ و سایر واحدهای صنعتی نیز از آنها استفاده میشود. در مقابل این برجهای خنککننده عظیمالجثه که در صنایع خاصی به کار گرفته میشوند، اکثریت قریب به اتفاق برجهای خنککننده تجهیزات کوچک هستند که در کنار واحدهای مختلف صنعتی یا مسکونی برای تهویه هوا به کار میرود.
برجهای خنککننده سیستم توزیع و پخش آبگرم دارند که آب را به صورت یکنواخت روی شبکه مشبک نزدیک به هم میپاشد. این شبکهها آکنه یا پرکننده نامیده میشود. آکنهها آب سرازیر شده از بالای برج را با هوایی که از میان آن حرکت میکند کاملاً مخلوط کرده بهطوریکه آب به صورت یک قطره از یک آکنه به سطح آکنه دیگر توسط نیروی ثقل خود میریزد. هرچند در این برجها مقداری انتقال حرارت محسوس از آب به هوا وجود دارد ولی تقریباً اثر خنککنندگی تماماً از تبخیر قسمتی از آب اسپری شونده در برج حاصل میشود. بخار حاصل از فرایند تبخیر در برج توسط جریان هوایی که یک دمنده ایجاد میکند از برج خنک کننده خارج میشود. با توجه به این که دما و رطوبت هوای از برج افزایش مییابد بدیهی است که میزان تأثیر برج خنک کننده تا حد زیادی به درجه حرارت مرطوب هوای ورودی بستگی دارد و با کاهش آن افزایش مییابد.
برای مشاهده چگونگی کار برج خنک کننده کلیک نمایید